Süpernova Nedir ?
Süpernova Nedir: Evrende ömrünü tamamlayan yıldızlar, bir süre sonra kuvvetli bir şekilde patlar. Bu patlamaya süpernova ismi verilmektedir. Bu patlamanın sebebi; yıldızın milyonlarca yıl boyunca parlayarak, yapısında bulunan hidrojeni tüketmesi ve soğumaya başlamasıdır. Soğuyan yıldız, zamanla büzüşmeye başlar. Yıldızın büzüşmesiyle, yıldız çekirdeği çok yüksek sıcaklıklara ulaşır. Çekirdek yapısında bulunan helyum erir ve yıldızı bir balon gibi şişirmeye başlar. Yıldız bir süre genişledikten sonra, kırmızı dev denilen bir yapıya ulaşır. Bu durumda yıldız ömrünü tamamlamıştır ve patlayarak dağılır. Bu patlamanın şiddeti çok yüksek ise süpernova olarak isimlendirilir.
Genişleyen çekirdeğin süpernova halini alması; bazen haftalarca, bazen de aylarca sürebilmektedir. Aynı şekilde bir süpernovanın enerji yaymayı bırakması ve parlaklığını yitirmesi de aylarca sürebilmektedir.
Bir süpernovanın parlaklığı, patlama anından kısa süre sonra çok yüksek değerlere ulaşır. Bu değerler birkaç milyon Güneş’in parlaklığı kadardır. Bu nedenle bir galakside ortaya çıkan süpernova patlaması o galaksiyi aydınlatırken, diğer galaksilerden de gözlenebilir.
Süpernova Patlaması Ne Demek ?
Süpernova patlamaları sonucunda evrenin farklı noktalarına maddeler taşınır. Evrende süpernova patlamalarından daha büyük bir güç kaynağının varlığı bilinmediğinden, madde hareketlerini sağlayan ana gücün süpernovalar olduğu düşünülmektedir.
Süpernova patlamaları ile taşınan maddelere yıldız atığı denir. Bu maddelerin, evrenin farklı yerlerinde soğuyarak genç yıldızları meydana getirdiği bilinmektedir. Bu nedenle Güneş’in ve Güneş Sistemi’nin de milyarlarca yıl önce, süpernova patlamasıyla dağılan bir yıldızın kalıntılarından oluştuğu düşünülmektedir. Fakat süpernova hareketleri sonucunda yeni yıldızların oluşumu çok uzun yıllar sürdüğü ve gözlenemediği için yeni yıldızların oluşumu hakkında tam olarak bilgi edinilememektedir.
Süpernova patlamaları, yıldızların ömürleri milyonlarca yıl olduğu için nadiren oluşan olaylardır. images (1)Bu doğrultuda Samanyolu Galaksisi’nde 2000 yıl boyunca, sadece 14 süpernova patlaması kayıtlara geçmiştir. Bu patlamalar Güneş sistemine uzak bölgelerde gerçekleştiği için Dünya’ya bir zararı dokunmamıştır. Fakat Güneş sistemine çok yakın bir yıldızda süpernova patlaması meydana gelecek olursa; kısa süre içinde Dünya’nın ve diğer gezegenlerin dengesi bozulur ve süpernovanın yaydığı enerji Dünya yaşamını bitirir.
Bilim adamları tarafından, en yakın tarihte gözlenen süpernova patlaması; 2006 yılında, Dünya’dan 238 milyon ışık yılı uzaklıkta oluşan bir patlamadır. SN2006 GY olarak isimlendirilen bu süpernovanın 238 milyon yıl önce patladığı bilinmektedir. Patlamanın çok uzakta gerçekleşmesi nedeniyle, yaydığı ışık enerjisi ancak 2006 yılında Dünya’ya ulaşmıştır.