Sıcaklık Nedir?
Sıcaklık nedir: Bir maddenin sahip olduğu kinetik enerjinin ortalama ölçüsüdür. Bir maddenin moleküllerinin kinetik enerjisi arttıkça, maddenin sıcaklığı da artar.
- Sıcaklık bir enerji birimi değildir. Sıcaklık enerjinin bir özelliği ve mikroskobik düzeydeki statik halidir. (ısı değildir ısı ve sıcaklık aynı şey değil)
- Sıcaklığı yükseltilen maddenin, çevresine enerji verme eğilimi de aynı oranda yükselir. Örneğin sıcaklığı yüksek olan bir fırının etrafına verdiği enerji, soğuk eşyalara göre daha yüksektir.
- Sıcak cisimler çevreyle aynı sıcaklığa gelene kadar etraflarına enerji verirler. İki farklı sıcak madde karıştığında da sıcaklıkları dengelenene kadar ısı alışverişi yaparlar. Sıcaklık madde miktarından etkilenmez.
- Sıcaklık maddelerin fiziksel özelliklerini etkilemektedir. Örneğin ısınan metaller genleşir, ısınan iletkenin direnci değişir, sıcaklık sonucunda maddelerde bozulma görülebilir. Sıcaklık etkisinde genleşebilen maddeler, sıcaklık ölçme aletleri olan termometrelerin yapımında kullanılırlar. Özellikle alkol ve civa, termometrelerde en yaygın kullanılan maddelerdir.
- Sıcaklık termometre ile ölçülür ve farklı termometre birimleri bulunmaktadır. Günümüzde kullanılan en yaygın sıcaklık birimi santigrad derece (°C) ve en yaygın termometre de civalı termometredir. Evrensel olarak standart sıcaklık birimleri kullanılmaktadır.
Genel olarak 0 °C üstündeki sıcaklıklar sıcak, altındaki sıcaklıklar soğuk kabul edilmektedir. İnsan vücudunun sıcaklığı ise 37 °C’dir.
Yaygın Sıcaklık Birimleri:
Celsius(°C): Mucidi İsveçli bilimadamı Anders Celcius’dur. En yaygın kullanılan ölçü birimidir. Başka bir deyişle günümüzde evrensel olarak kullanılmaktadır. Özellikle suyun donma noktası 0, kaynama noktası 100° olarak kabul edilmiştir.
Fahrenheit (°F): Alman fizikçi Daniel Gabriel Fahrenheit tarafından bulunan ölçü birimidir. Bunun yanında suyun donma sıcaklığı 32, kaynama sıcaklığı ise 212 derecedir. Ancak günümüzde nadiren kullanılmaktadır.
Kelvin (°K): Gazlarla ilgili ölçü işlemlerini yapmada yaygın olarak kullanılır. Celcius ile dönüşümlerinde 273 ekleyip, çıkarılır. 0 °C, 273 °K’e eşittir. Celsius’dan sonra en yaygın sıcaklık ölçü birimidir.
Planck (TP): Planck uzunluğu hesaplamalarında kullanılmıştır, günümüzde nadiren kullanılmaktadır.
Rømer (°Rø): Romer veya Roemer ölçeği olarakta bilinmektedir. Danimarkalı ünlü gökbilimci Ole Christien Rømer’in ismini taşımaktadır. Özellikle bu birimde saf suyun donma noktası 7.5 derecedir. Aynı zamanda suyun kaynama noktası ise 60 derece.
Réaumur (°R): Reomür ölçeği de, Reomür termometresi de denilebilir. Bununla birlikte suyun donma ve kaynama noktaları; 0 ve 80 derece arasında kabul edilmektedir.
