Plasenta Nedir ?
Hamileliğin başlangıcında oluşan plasenta, bebeğin doğana kadar kan yolu ile beslenmesini sağlar. Özellikle, bebeğin yeni hücreler oluşturma ve gelişim sürecinde, anneden kan yolu ile besin ve oksijeni taşır. Bununla birlikte bebeğin vücudunda oluşan atıkları ve zararlı maddeleri ise yine kan yolu ile annenin dolaşım sistemine verir. Kısacası; anne ve bebeğin kanları arasında gerçekleşen bu besin ve oksijen aktarımı, kanlar birbirine karışmadan, plasentada bulunan tabakaların yardımıyla gerçekleşir.
Plasenta oval bir şekle, 10-20 cm çapa ve 2-5 cm kalınlığa sahiptir. Özellikle hamilelik sürecinde ağırlığı 600 grama kadar çıkmaktadır ve karmaşık bir yapıya sahiptir.
Plasenta hamileliğin 5. ayına kadar büyümeye devam eder. Gebeliğin sürdürülmesi için salgılanan hormonlar bu dönemde plasenta tarafından salgılanmaya başlar. Plasentanın bebeğin ihtiyaçlarını karşılaması dışında, bebek üzerinde etkili meme dokusu, rahim gibi birçok dokunun çalışmasını düzenleyen hormon salgılanmasında görevlidir.
Plasentanın gelişemediği durumlarda bebek yaşayamaz. Görevi, gebelik bittiğinde sona erer. Bununla birlikte, gebelik sürecinde plasenta ile bebek arasında bulunan, göbek bağı adında bir yapı vardır.
Göbek Bağı Nedir?
Plasenta ile bebek arasında bulunan ve plasentanın gönderdiği maddeler ile bebeğin ilettiği maddelerin taşınmasını sağlayan yapıdır. Bu yapıda üç damar bulunmaktadır. Bu damarlardan biri toplardamar, ikisi toplardamara göre daha küçük olan atardamarlardır. Toplardamar plasentanın gönderdiği kanı bebeğe iletir. Atardamarlar ise bebekte ortaya çıkan atık maddeleri plasentaya iletir.
Göbek bağının damarları, kaygan bir yapı tarafından sarılmıştır. Bu nedenle kıvrılma gibi damarları tıkayabilecek durumlarda, damarlardan madde iletimi sorunsuzca devam eder.
Embriyoyu Çevreleyen Yapılar:
Embriyonun çevresinde bulunan; amniyon zar, allantois, koryon olmak üzere üç yapı bulunmaktadır.
Amniyon Zarı Nedir?
Döllenmiş yumurtanın içerisinde geliştiği, embriyoyu çevreleyerek koruyan, su dolu kesedir. İçerdiği sıvı ile annenin hareketlerinin bebeğe zarar vermesini engeller. Bu nedenle su yastığı olarak da anılır. Gelişmeden önce sadece embriyo duvarının bir çıkıntısı olan amniyon zarın bebeğe sağladığı koruma, gebelik süresince devam eder.
Allantois Nedir?
Amniyon zarı gibi, embriyonun çevresini saran bir zardır. Amniyon ve koriyon zarlarının arasında yer alan bu zar, embriyonun gaz alışverişini ve sıvı atıkların atılımını sağlayan yapıdır.
Koryon Nedir?
Amniyon ve allantois zarı gibi, embroyunun çevresini saran bir zardır. En dışta bulunan zardır, embriyoyu korur ve besler.
