Klimayı Kim Keşfetti ?
Klimayı Kim Keşfetti: Klimanın keşfi, araştırılmaya başlandığı ilk günlerde gıdaları koruma amacıyla ortaya çıkmıştır. Çünkü oda sıcaklığında saklanan yiyecekler bakteri üremesi nedeniyle kolayca bozuluyorlardı. 4°C’nin (40°F) altındaki sıcaklıklarda bakteri üremesinin azalması; aynı zamanda bu icatın gelişiminde ve keşfedilmesinde ciddi bir rol oynamıştır.
John Gorrie, 1824 yılında absorpsiyon tipi soğutma tekniğiyle, sıvılaştırılmış amonyağın buharlaşmasına izin verildiğinde havanın soğutulabileceğini gözlemledi. Hatta buz üretme makinelerinin modern hale getirilmesi, 1842 yılında John Gorrie tarafından kompresör tekniği kullanılarak gerçekleşmiştir. Bu makinelerin kaşifi ise 1834 yılındaki keşfiyle Jacob Perkins olmuştur.
Klimanın Mucidi Kimdir ?
Ticari olarak klimanın ortaya çıkış hikayesi ise iklimlendirme uygulamaları ve kişisel konfordan daha ziyade; endüstriyel prosesler için havayı soğutma ihtiyacına yönelik olmuştur. İlk elektrikli klima ise 1902 yılında Willis Haviland Carrier tarafından icat edilmiştir. Aynı zamanda bu mucid, modern klimanın babası olarakta bilinmektedir. Bu icadın ortaya çıkma hikayesi ise bir baskı tesisinin üretim sürecini iyileştirme amacı taşıyordu. Bu buluş sayesinde tesisin sıcaklığı ve nemi kontrol edilerek; kağıt boyutu ve mürekkep hizalamasının tutarlı bir şekilde korunması ve daha işlevsel hale getirilmesi sağlanmıştır.
Amerika’da kurulan Carrier Klima Şirketi, işyerinde daha iyi üretkenlik talebini karşılamak amacıyla ortaya çıkmıştır. Bunun yanında bugün geldiği nokta, merkezi iklimlendirme konusunda dünyanın en büyük klima üreticisi pozisyonunda oluşudur. Şu da unutulmamalıdır ki; klimanın gelişme sürecinde 1928 yılında Thomas Midgley tarafından amonyak, proban ve metil klorür gibi zehirli ve yanıcı gazlara kıyasla insanlar için daha güvenli bir soğutucunun icadı; konut, endüstriyel ve ticari uygulamaların üretimi için ateşleyici bir keşif olmuştu. Thomas’ın da hakkını yemeden, klima ve soğutma sistemlerinin tarihsel sürecini bir göz atalım:
Klimanın Tarihi:
1820: Buz ilk olarak yapay olarak bir deneyde hazırlanmıştır.
1824: Michael Faraday, soğurma tipi soğutmanın ilkelerini keşfetmiştir.
1834: Jacob Perkins, modern sıkıştırma ve soğutma sistemlerinin icadına yol açan ilk yapay buz üretim makinesini icat etmiştir.
1902: Willis Haviland Carrier, bir matbaa şirketinin sıcaklığını ve nemini kontrol etmek için ilk klimayı icat etti ve çevrenin sıcaklığını kontrol etmek için ilk kez harcanan çabayı icada dönüştürdü. Aynı zamanda bu buluş, modern ve elektrikli klimaların icadının başlangıcı olarakta kabul edilmektedir.
1906: Stuart W. Cramer “Klima” terimini ortaya attı. Sonrasında bu teklif Carrier tarafından kabul edilmiştir.
1913: İlk uluslararası soğutma fuarı Chicago‘da düzenlenmiştir.
1928: Thomas Midgley, Freon ismini verdiği soğutucusunu keşfetti.
1930: Beyaz Saray’a klima yerleştirilmiştir.
1946: Bu yıl üretilen 30.000’den fazla ünite ile oda klimalarına olan talep artmaya başladı.
1953: Oda klimaları satışı dünyada 1 milyon adeti aştı. Bu, klima tarihinde bir başka önemli kilometre taşıdır.
1953: Soğutma Ekipmanları İmalatçıları Derneği ve İklimlendirme ve Soğutma Makinaları Derneği kurulmuştur.
1957: İlk döner kompresör geliştirilmiştir ve bu sayede klima üniteleri pistonlu tipe göre daha küçük ve daha verimli hale gelmiştir.
1977: Yaz aylarında soğutma, kış aylarında ise ısıtma sağlamak için kullanılabilen; aynı zamanda aynı makineyi kullanarak soğutma ve ısıtma döngüsü sağlayan Isı Pompaları ekipmanı geliştirilmiştir.
1987: Ozon tabakasını korumak için imzalanan Montreal Protokolü, Kanada’nın Montreal kentinde imzalandı. Protokol, HVAC ekipmanında kullanılan kloroflorokarbon (CFC) soğutucuları da dahil olmak üzere ozon tabakasına zarar veren maddelerin aşamalı olarak kullanımdan kaldırılması konusunda uluslararası işbirliğini tesis etmek amacıyla imzalandı.
1990: Mikroişlemci güvenlik sistemleri, hazır halde olan yarı iletken teknolojisi nedeniyle iklimlendirme ve soğutmanın tüm alanlarında kullanılmaya başlanmıştır.
1997: Kyoto Protokolü, iklim değişikliğine neden olan sera gazlarını azaltarak dünyanın iklimini korumak için imzalanmıştır.
1998: Üniter klimalar ve ısı pompaları, dünyada 6 milyondan fazla satarak, satış rekorları kırmıştır.
Klimayı Kim İcat Etti ?
