Gözlük Nedir?
Gözlük Nedir: Gözlük, bir kişinin gözlerinin önünde çerçeveye monte edilmiş; tipik olarak burun üzerinde bir köprü ve menteşeli kollar kullanan; cam veya sert plastik lenslerden oluşan görme aracıdır.
Gözlük Çeşitleri ve Özellikleri:
Gözlükler genelde okuma gözlükleri, aynı zamanda buna ve çeşitli sebeplere bağlı görme sorunlarını düzeltmek için kullanılır. Bunların haricinde kozmetik amaçlı ve ticari amaçlı kullanılan birçok çeşitleri vardır.
Güvenlik gözlükleri:
İnşaat işçileri, laboratuvar teknisyenleri ve pek çok sektördeki faaliyetler için koruma sağlar. Bunların haricinde çeşitli ışık ve radyasyona karşı koruma kalkanı sağlayan, farklı gözlükler de vardır.
Gözlük kullananlar, çok hareketli hallerde veya spor yaptıkları sırada, gözlüğün düşmesini engellemek için kayış benzeri kordon da kullanabilirler.
Güneş gözlükleri:
Parlak gün ışığında daha iyi görüş sağlamak ve gözleri aşırı ultraviyolu ışıklarından koruma amaçlı kullanılabilirler. Bu gözlüklerin camları, parlak ışığa karşı gözleri korumak için renklendirilmiştir. Aynı zamanda parlamayı ortadan kaldırmak için polarize edilmiştir. Birde fotokromik camlar vardır. Bu camlar, UV ışığı kendilerine çarptığı zaman, moleküler yapılarını değiştiren ve kararmakta olan karbon bazlı moleküller barındırırlar. Bu UV ışıklarını bulamadıklarında da, moleküllerin orjinal şekline dönmesiyle berraklaşıp, kararmadan önceki hallerini alırlar. Bununla birlikte, gözleri rahatsız olanlar için de reçeteli güneş gözlükleri hazırlanmaktadır.
3D Gözlükler:
Günümüz teknolojilerinde bilgileri görüntülemek ve bazı filmlerdeki aksiyon ağırlıklı sahneleri daha realist bakış açısıyla izlemek için 3D gözlükler de vardır. Bu ürünlerin; metel, tel ve diğer malzemelerden yapılan birçok çeşidi de bulunmaktadır.
Numaralı Gözlükler:
Bu arada düzeltici gözlükler olarak nitelendirebileceğimiz gözlük sınıfını unutmamak lazım. Bu gözlükler, genellikle doktorlar tarafından reçeteli olarak verilirler.
Koruma Gözlükleri:
Bununla birlikte, yukarıda özet olarak bahsettiğimiz koruma gözlükleri vardır. Örneğin gözleri uçan döküntülerden ve maddelerden korumak için kırılmaz plastik çerçevelerden ve lenslerden yapılırlar. Genelde bu gözlükleri; fabrika işçileri, inşaat işçileri, makinistler ve benzeri sektörlerde çalışanlar kullanırlar. Aynı zamanda; doktorlar, diş hekimleri ve cerrahların da; tedavi ettikleri hastalardaki enfeksiyona karşı kendilerini korudukları koruyucu gözlükler de vardır. Tabii ki demir ve çeşitli sektörün ustalarının gözleri korumak için kullandıkları kaynak gözlüklerini de unutmamak gerekir. Bu gözlüklere çoğunlukla flash gözlük denir. Bazı zamanlarda farklı amaçlar için de kullanılabilirler.
Gözlükler, görme bozukluğuna veya çeşitli mesleki talepleri karşılamak için büyütme ve küçültme özelliklerine de sahip olabilirler. Bu işlem ağırlıklı olarak camın içerisine yerleştirilen biyoptik teleskoplar ile gerçekleştirilir. Bununla birlikte son zamanlarda görünümü estetik olarak iyileştirilen ve dürbün görevi gören gözlüklerde oldukça yaygınlaşmaya başlamışlardır. Bu gözlükler genelde “mini teleskopik gözlükler” kategorisinde değerlendirilirler.
Sarı Renk Gözlükler:
Sarı renkli camlar, yine bu renk tonuna sahip bir gözlük çeşididir. Göz yorgunluğunu azaltmaya yararlar. Genelde reçetesiz olarak kullanılırlar. Bu camlar; lcd ekranlardan, floresan ve çeşitli ışık kaynaklarından gelen mavi ve ultraviyole ışığı filtrelerler. Aynı zamanda bu gözlükler, numaralı olarakta satın alınabilirler.
Mavi Işığı Engelleyen Gözlükler:
Bilgisayarlardan, akıllı telefonlardan ve tabletlerden gelen mavi ışığı filtrelerler. Bu ışık; göz yorgunluğuna, uyku döngüsünün bozulmasına ve hatta hatta kısmi körlüğe dahi neden olabilecek sorunsallar içerir. Ancak son yıllarda Amerikan Oftalmoloji Akademesi‘nin yaptığı araştırmalar, bilgisayar monitörlerinde göze zarar veren ultraviyole radyasyonun bulunmadığını belirtmekte. Sadece göz yorgunluğuna sebep olduğu açıklanmıştır. Yine İngiltere’de Optometristler Koleji, mavi ışık engelleyici gözlüklerin göz yorgunluğunu veya görsel rahatsızlık semptomlarını hafifletmeye yaramadığını açıklamıştır.
Gözlüğü Kim Buldu ? Gözlüğü Kim İcat Etti ?
- Gözlüklerin buluşuyla ilgili birçok ikilem vardır. Bazı kaynaklara göre ilk giyilebilir gözlüğün icadı 13. yüzyılda İtalya’ gerçekleşmiştir. Floransalı Salvino D’Armato degli Armati (1258-1312)’nin ilk gözlüğü icat ettiği pek çok kaynakta geçmektedir. Ferdinando Leopoldo Del Migliore adındaki bir arşivci, Floransa’daki bir kilisenin, gözlüğün mucidi Salvino D’Armato degli Armati’yi onurlandıran bir yazıt hazırlandığını söylemiştir; ancak günümüzde bu yazıtla ilgili elde kalan hiç bir somut delil olmadığı için iddiaların şüpheli olduğu belirtilmiştir.
- Armati ışıkların kırılmasını incelerken, maalesef kendi gözünü de yaralamıştır. Ancak bu sayede iki dışbükey cam parçası aracılığıyla deneklerin görünümünün nasıl değiştirileceğini çözmüştür.
- 1451 yılında tedavi amaçlı ilk gözlüklerin ortaya çıkış zamanıdır. Bu gözlükler, merkezde daha ince ve uçlarda daha kalın içbükey lensler kullanılarak miyoplara yardımcı olmak amacıyla üretilmiştir. Bu önemli buluşun mucidi, Almanya asıllı Kuesli Nikolaus‘dur.
- İlk gözlüklerde; ahşap, kurşun ve bakır çerçevelere yerleştirilen cam mercekler bulunmaktaydı. Daha sonrasında kemik ve boynuzdan oluşan doğal malzemeler, bu camları çerçevelemekte kullanılmıştı. Bununla birlikte kulakların ve burnun üzerine yerleştirilen ilk modern gözlük çerçevesi ise, 1727 yılında İngiliz gözlükçü Edward Scarlett tarafından bulunmuştur.
- Amerikalı bilim adamı ve filozof Benjamin Franklin ise, lensleri uzak ve yakın görüş için ayıran bifokallerin mucidi olarak tanınır.
- İngiliz gökbilimci ve matematikçi Sir George Biddle Airy, 1827 yılında astigmatizmi düzeltmek için üretilen gözlüklerin mucidi oldu.
- 1955 yılında kırılmaz lensler icat edilmiştir. Aynı zamanda yıllar 1971’i gösterdiğinde, plastiğin özelliklerini camla birleştiren yeni bir lens keşfedildi.
Gözlükler ve çerçeveler yüzyıllar boyunca sürekli gelişti. Metal ve plastikten üretilen, hem lensler, hem camlar, aynı zamanda çerçeveler de bulunmaktadır. Ancak bizim tavsiyemiz gözlerinizi iyi koruyarak, hastalıklardan kaynaklı hiç bir ek araç kullanmamanız haliyle. Gözlük ve benzeri ürünleri, sadece korunmak ve keyif amaçlı kullanmanız dileğiyle..
Gözlüğün icadıyla ilgili çok detaylı bir yazı, göz atabilirsiniz: Gözlüğü Kim Buldu ?
