Çözelti Nedir ?
Çözelti Nedir: Farklı en az iki maddenin birbirlerinin içinde çok ufak parçalarına kadar dağılarak, bir karışım meydana getirmeleridir. Özellikle bir maddenin çözelti sayılabilmesi için; çözücü madde ve çözünen maddeye sahip olması ve aynı zamanda çözünen maddenin, çözücü madde içerisinde homojen olarak dağılması gerekmektedir.
Günlük hayatta tanık olduğumuz birçok çözelti vardır. Bunun yanında, alkol ve suyla meydana gelen rakı, tuzun ve suyun birleşmesiyle oluşan deniz suyu; günlük hayatta gördüğümüz çözeltilere örnektir.
Çözeltilerin yapılarında bulunan çözücü ve çözünen madde oranı, aynı zamanda çözeltinin derişikliğini belirler. Bir çözeltide bulunan çözünen madde oranı ne kadar artarsa, madde o kadar derişik olur. Bunun yanında belirli bir derişiklik değerine sahip çözeltiye, çözünen madde eklenirse; çözelti seyrelmiş olur. Çözeltilerin derişimleri sıcaklıkları değiştirilerek değiştirilebilir. Sıcaklığı artan çözeltinin derişimi azalır, sıcaklığı azalan çözeltinin ise derişimi artar.
Çözelti Özellikleri Nelerdir ?
Çözeltiler derişiklik değerlerine göre farklı isimler alır. Bunlar; doymuş çözelti, aşırı doymuş çözelti ve doymamış çözeltidir.
a)Doymuş Çözelti: Sabit sıcaklık ve basınç altında, içerisinde bulunan maddeyi homojen olarak koruyan ve sabit sıcaklıkta daha fazla madde çözemeyen çözeltilerdir. Bu tür çözeltilerde daha fazla madde çözebilmek için çözelti sıcaklığını arttırmak gerekir. Çözelti sıcaklığı arttığında, çözeltinin yapısında homojen olarak bulundurabileceği çözünen miktarı artar. Örneğin 100 ml sıvı içerisinde 20 mg katı maddenin çözünmesiyle oluşan doymuş çözeltiye 10 mg daha katı madde koyduğumuzda; özellikle çözelti içerisinde çözünemeyen 10 mg madde çökecektir. Çözeltiyi yeteri kadar ısıtarak, çözünemeyen 10 mg maddenin de çözünmesini sağlayabiliriz.
b)Aşırı Doymuş Çözelti: Sabit sıcaklık ve basınç altında, çözebileceği madde miktarını çözmüş ve üzerine eklenen çözünenin bir kısmını çözememiş çözeltilere denir. Bu çözeltiler yüksek derişime sahiptirler. Çözeltinin çözemediği katı madde çözelti dibi çökmüştür. Bu tür çözeltiler rahatlıkla gözlenebilir.
c)Doymamış Çözelti: Sabit sıcaklık ve basınçta, çözebileceğinden daha az çözünen maddeye sahip çözeltilere denir. Bu tür çözeltiler, doymuş çözelti durumuna gelene kadar madde çözebilirler. Çözeltinin doymuş çözelti haline gelmesi için ise çözelti sıcaklığı düşürülebilmektedir. Çözelti sıcaklığının düşmesi sonucu, çözeltinin homojen olarak yapısına katabileceği madde miktarı azalır. Çözelti gereğinden fazla soğutulursa, çözelti yapısında çözünemeyen maddeler çöker.
