Kalay Nedir ?
Kalayın Özellikleri Nelerdir: En çok duyulan elementlerden bir tanesi olan Kalay elementi veya kalay madeni, tarihi çok eskilere dayanan bir madendir. Bazı özellikleri sebebiyle tarih önceki çağlarda yaşamış toplumlar ve devletler tarafından da kullanılmış olan bir element olma özelliğine sahiptir.
Toplumumuzda kalayı en çok duyduğumuz nokta özellikle bakırı parlatmak için kullanılan element olmasından kaynaklanmaktadır. Özellikle kırsal bölgelerde kullanılmakta olan bakır kazanlar, leğenler vb. gibi mutfak araçlarının iç kısımları kalay ile alaşım yaptırılarak son derece parlak bir hale getirilmekte idi ve bunun için köy köy gezen ve bu işle uğraşan kişiler bulunmaktaydı. Günümüzde halen bakır ev aletlerini kalaylatarak kullanan topluluklar ve kişiler bulunmaktadır.
Kalay madeni veya elementinin özellikleri nelerdir?
- Kalayın periyodik cetveldeki atom numarası 50’dir.
- Bu elementin simgesi Sn’dir.
- Kalayın rengi daha çok gümüşümsi griyi andırır.
- Kalay oksidesi zayıf olduğu için oksijenle tepkimeye girmez.
- Korozyona karşında oldukça dirençli ve güçlü bir element olma özellikleri mevcuttur.
- Korozyona karşı dirençli olması sebebiyle bazı metallerin (özellikle bakır madeni) korozyondan korunması amacıyla kaplanmasında kullanılmaktadır.
- Tarihinin çok eskiye dayandığını söylediğimiz kalay özellikle Eski Mısır ve Mezopotamya’da bronz alaşımında kullanılmıştır.
- Bu element, özellikle 13 santigrat derecenin üzerinde ısıtıldığı zaman beyaza dönüşürken, soğutulduğunda ise yavaş yavaş gri formuna dönüşmektedir. Kalay hastalığı adı verilen problemin ana temeli; kalayın gri renge dönüşmesidir.
- Bu element, zayıf metaller grubundadır.
- Kalay elementi katı halde iken santimetreküpteki yoğunluğu 7,26 gram civarındadır. Sıvı haldeki yoğunluğu ise santimetreküpte 6,99 gramdır.
- Erime noktası 231,9 santigrat derecedir.
- Kaynama noktası ise 2602 santigrat derecedir.
- Kalay içerisindeki ses hızı saniyede 2730 metredir (Bilindiği üzere ses en çok metallerde hızlıdır. Havada saniyede yaklaşık olarak 340 metre hız yapar iken görüldüğü gibi kalay içindeki ses hızı saniyede 2730 metredir)
- Fazla sert olmayan kalay elementinin Mohs sertliği 1,5’dir. (Bu dünyanın en sert maddesi olan elmasta 10 iken, demirde 4 bakır elementinde ise 3’tür. Görüldüğü üzere kalay hem demirden hem de bakırdan oldukça daha yumuşak bir elementtir)