Lenfoma Nedir: Toplumda görülme oranı yükselen lenf kanseri, kadın ve erkeklerde görülen bir hastalıktır. Lenfoma, farklı belirtiler ile sinyal verebilmektedir. Günümüzde risk faktörleri artış gösterse de, lenfoma tedavisinde yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır. Başarı seviyeleri lenfoma tiplerine göre, günümüz tedavileri ile %90’lara kadar çıkabilmektedir. Tedavide başarılı olunmaması durumunda “akıllı ilaç” kanser hücrelerini hedefleyen veya kök hücre nakli seçenekleri bulunmaktadır.
Lenfoma Nedir?
Lenfoma, kanın oluştuğu kısım yani kemik iliğinden kaynaklanan bir durumdur. Aynı zamanda kan kanserleri grubunda yer alır. Kan kanserlerinin %50’sini oluşturmaktadır. Lenfosit adı verilen kan hücrelerinin lenf bezlerinde yüksek miktarda artması sonucu meydana gelmektedir. Ayrıca lenfomaların alt tipleride bulunmaktadır. Hodgkin Lenfoma’nın 6-8 alt tipi Non-Hodgkin Lenfoma’nın 45-50 alt tipi bulunmaktadır. Özellikle bu alt tiplerin tedavileri ve gözlemleri farklıdır. Lenfoma teşhisi koyulan hastanın mutlaka hangi alt tip hastalığa sahip olduğu bilinmelidir.
Hastalığın doğru tedavisi için uzman kadrolara sahip hastaneler ve onkoloji merkezlerini tercih etmelisiniz.
Lenfoma Belirtileri:
Lenfomalar çoğunlukla vücudun da büyüyen bir kitleyi fark ederek hastaneye başvurur. Lenfomaların diğer belirtilerinden bir tanesi de bağışıklık sisteminin zayıf olmasından kaynaklanan grip tarzı şikayetlerdir.
- Nedeni bilinmeyen ateş
- Sürekli yorgunluk
- Sebebi bilinmeyen kilo kaybı
- Solunum problemi, göğüs ağrısı ve öksürük
- Şişkinlik, karında şişlik
- Gece terlemesi
- Kaşıntı
- Ağrısız büyüme gösteren ve çoğalan lenf bezeleri
- Kilo kaybı ve Gece terlemesi
Lenf bezleri karın boşluğunda ve göğüs kafesinde yer alabilmektedir. Bunun yanında, burada oluşan kitlenin büyümesi fark edilmeyebilmektedir. Özellikle kitlenin yapmış olduğu baskı ile şikayetler artabilmektedir. Karın bölgesinde oluşan kitle mide ve bağırsak problemleri oluşturabilir, göğüs kafesinde oluşan kitle nefes darlığı ve öksürüğe neden olabilmektedir. Lenfoma hastaları kanser türlerinde tipik olan gece terlemesi, kilo kaybı ve ateş şikayetleri yaşayabilmektedir. Eğer hasta bu şikayetler ile hastaneye başvurduğunda doktor tarafından incelenir, vücutta oluşan kitle varlığı araştırılır, görüntülenme yöntemleri ve detaylı testler istenebilir.
Lenfoma hastalarında organ tutulumu ve kemik iliği tutulumu oluşabilir. Lenfoma belirtilerinin hiçbiri hastalığa özgü değildir. Bu hastalık çoğu hastalıkları taklit edebilmektedir, bu sebeple lenfomanın belirtileri dikkate alınmalıdır.
Lenfoma Nedenleri:
Lenfomanın sebebi nedir neden olur sorusunun cevabına net bir cevap verilmez, fakat her kanser türünde rastlanan sigara kullanımı en üst sırayı almaktadır. Yanı sıra tarım ilaçları veya kimyasal maddelere maruz kalan kişilerde de lenfoma görülmektedir. Ayrıca immün sistemi yetmezliği ve romatizmal problemlerde de lenfoma nedenleri arasında yer alır. Hepatit B, C, HTLV, AIDS, HIV gibi enfeksiyonlara bağlı olarakta lenfoma görülmektedir.
Lenfoma Çeşitleri:
Lenfoma hastalarına Hemotoloji ve Onkoloji bölümleri bakmaktadır. Aynı zamanda günümüzde hematolojik kanserlerde yüz güldürücü gelişmeler sağlanmıştır. Hemotoloji’de en sık görülen kanser türü lenfomalar yer alır.
Lenfomalar Hodgkin lenfoma ve Hodgkin dışı lenfoma olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır.
Hodgkin Lenfoma:
Hodgkin Lenfoma, lenf düğümlerinin büyümesiyle kendini göstermektedir. Özellikle, bazı lenfoma hastalarında kilo kaybı, ateş ve gece terlemesi belirtileri görülmektedir. Aynı zamanda hastalığın evresini tespit etmek için görüntüleme (tomografi) ve kemik iliği biyopsisi uygulanır.
Hodgkin lenfoma, son yıllarda tedavi başarı seviyesi yüz güldürücü olan kanser türlerinde yer alır. Özellikle kanserin her evresinde hastalığın tamamen yok edilmesi hedef alınarak tedavi uygulanır. Başka bir deyişle, erken dönemde tespit edilen hastalıkta, aynı zamanda ABVD tedavisi ve ışın yeterli olabilmektedir. Bununla birlikte, hastalık ilerleme göstermişse hastalığın yok edilmesi ve nüks etmesini engellemek için etkili tedaviler uygulanmaktadır. (BEACOPP protokolü) uygulanabilmektedir. Hastalık tedavi sonrası nüks ederse hastalığın tamamen yok edilmesi için otolog kök hücre ve yüksek doz kemoterapi uygulanabilir.
Non Hodgkin Lenfoma:
Hodgkin dışı lenfomalar, İndolen (yavaş ilerleyen), Agresif (hızlı ilerleyen), çok agresif(çok hızlı ilerleyen) olmak üzere 3 gruba ayrılmaktadır. Ayrıca hücre tipi olarak T hücreli ve B hücreli olmak üzere 2 gruba ayrılmaktadır. Geçmiş zamanlarda tüm Hodgkin dışı lenfomalarda CHOP protokolü kemoterapi ilaçlar kullanılırdı, fakat günümüzde hastalığın alt tiplerine göre hastaya özel tedaviler uygulanmaktadır. Hastaya uygulanacak tedavi seçeneğini evresi, prognostik faktörü ve alt tipi yön verecektir.
Hodgkin Dışı Lenfomaların Bazı Çeşitleri:
İndolen lenfomalar : Kronik lenfositik lösemi, İmmunositoma, Folliküler lenfoma
Agresif Lenfomalar : T lenfomaların çoğunluğu, Mantle hücreli lenfoma, Diffuz büyük B hücreli lenfoma
Çok Agresif Lenfomalar : Lenfoblastik B lenfoma, Burkitt lenfoma, Lenfoblastik T lenfoma
Lenfoma Tedavisi:
Lenfoma tanısı konulması için öncelikle biyopsi alınması gereklidir. Özellikle, hücreler üzerinde incelemeler yapılarak lenfoma tanısı konulabilmektedir. Fakat hastalığın alt tipini tespit etmek için farklı testler uygulanmaktadır. Tanı sonrası hastalığın evresini tespit etmek ve vücuttaki tutulumları görmek için PET-CT taraması kullanılmaktadır. Lenfomalar vücutta ki tutulumlara göre 4 evre grubuna ayrılmaktadır.
Lenfoma Tedavisinde Kemoterapi:
Lenfoma tedavisinde kemoterapi en çok kullanılan tedavi yöntemidir. Hastalığın tipine göre farklı ilaçlar kullanılmaktadır. Lenfoma tedavisi hastalığın durumuna göre belli hafta aralıklarında kemoterapi alır, kür oranları hastalığın şiddetine göre değişebilir. Hasta ikinci veya üçüncü kür sonrası ara değerlendirmeye alınarak gözlemlenir.
Klasik olarak kemoterapi sonrası ilaçların neden olduğu ağız içi yaralar, iştah kaybı, saç dökülmesi, mide ve bağırsak sorunları, kilo kaybı ve halsizlik görülebilmektedir. Hastanın, doğru bilgilendirilerek tedavi döneminin risksiz şekilde atlatılması sağlanır.
Lenfoma Yaşam Süresi:
Lenfoma klinik seyri; hızlı seyirli ve yavaş seyirli olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Lenfoma yaşam süresi değişkenlik gösterebilmektedir. Özellikle hızlı seyirli lenfomalarda tedavi hastalığı yok etmek üstüne kurulmakta, yavaş seyirli lenfomalarda düzenli hastalığı izlemek yeterli olabilmektedir.
Lenf Kanserinde Moral:
Lenfoma tedavisinde moral hastalığı yok etmekte etkili olmasa da tedavi süreci uyumu için oldukça önemlidir. Hastanın tedavi sürecinde başarılı olması için inanması ve moralini asla kaybetmemesi başarı şansını artırmaktadır.
