Dalak Nedir ?
Dalak Nedir: Dalak karın boşluğunun sol üstünde, mide ve diyaframın arasında yer alan bir organdır. Süngerimsi ve damarsal bir yapısı vardır. Bununla birlikte vücuttaki temel görevi, ölü kırmızı kan hücrelerini parçalamak ve ortaya çıkan demiri vücuda geri kazandırmaktır.
Dalak, özellikle kan hücrelerini topladığı ve parçaladığı için kırmızı renklidir. Oldukça narin bir organ olmasıyla birlikte kolaylıkla parçalanabilir bir yapısı vardır. Bu yüzden iç organlarda hasara yol açan kazalarda, sıklıkla dalak yaralanmaları görülmektedir. Bununla birlikte yetişkin bir insanın dalağı yaklaşık olarak 10-12 cm uzunluğunda, 8-10 cm genişliğinde ve 4-5 cm kalınlığındadır. Ortalama ağırlığı 200 gramdır.
Dalağın bağışıklık sistemine de katkısı vardır. Kan dolaşımının dalağa getirdiği bakteri türü zararlı organizmalar dalak tarafından parçalanmaktadır. Bu sayede akyuvar hücreleri gereksiz yere kullanılmamış olur.
Dalağın Görevleri:
Kan Depolamak: Dalak, memeli hayvanlarda ihtiyaç fazlası kırmızı kan hücrelerini depolama görevine sahiptir. Yaralanma gibi kan kaybına yol açan durumlar sonucunda dalak kasılarak depoladığı kanı vücuda verir. İnsan dalağının ise böyle bir işlevi yoktur.
Kan Hücresi Yapımı: Anne karnındaki fetüsün, henüz kemik iliğinin gelişmediği dönemlerde ihtiyaç duyduğu kırmızı kan hücreleri dalak tarafından yapılmaktadır. Kemik iliği alyuvar üretebilecek kadar geliştiğinde, dalak kan yapma görevini bırakır.
Kan Hücresi Yıkımı: Ölü veya görevini çeşitli nedenlerle yapamayan alyuvarlar dalak tarafından parçalanmaktadır.
Akyuvar Yapımı: Dalak, bir çeşit akyuvar olan lenfositleri yapar. Lenfositler kana karışarak, bağışıklık sistemine katılırlar.
Genel Dalak Rahatsızlıkları:
1) Dalağın Normalden Fazla Çalışması
Dalak bazı bireylerde gereğinden fazla çalışır. Bu durumda parçalanması gereken kan hücrelerinin yanında, sağlam kan hücreleri de parçalanmaya başlar. Bu durumda hastada anemi meydana gelir. Bu yüzden, hasta tedavi edilmediği takdirde zatürre gibi kansızlık sonucu ortaya çıkabilen hastalıklara yakalanabilir.
2)Dalak Büyümesi
Dalak çeşitli hastalık ve nedenlerle büyüyebilmektedir. Büyümesi olan kişide karın ağrısı ve dalağın bulunduğu bölümde şişlik görülmektedir. Dalak büyümesine neden olan birçok hastalık çeşidi vardır. Dalağın tedavi edilemediği durumlarda dalak alınır. Dalağı alınan insan hayatına sağlıklı bir şekilde devam edebilmektedir. Bu durumda dalağın görevini reticulo endothelial isimli hücreler ve kemik iliği yerine getirir.
