Dünyanın İlk Denizaltısı Tahtelbahir
Dünyanın İlk Denizaltısı Hangisidir ?
Dünyanın İlk Denizaltısı Tahtelbahir: Her şey aslında III. Ahmed‘in oğlu için tertip ettiği sünnet düğünüyle başladı. Osmanlı zamanında bu tarz tertip, şölen ve bayramlar oldukça görkemli şekilde yapılırdı. Şenlik yerlerinin genelde merkezi Topkapı Sarayı olur; Kağıthane‘den Dolmabahçe‘ye uzanan oldukça etkin bir alanda farklı organizasyonlar tertiplenirdi. Bunlardan bazılarını sayacak olursak; şekerciler, müzisyenler, hokkabazlar, kuklalar, atlıkarıncalar, ip cambazları ve rengarenk çadırlarda halkı eğlendirecek organizasyonlar ve çeşitli ikramlar şeklinde sıralanabilir.
Yabancı misafirler için özel alanlar, kadınlar ve saray halkı için özel bölmeler de bu zamanlarda hazırlanırdı. Şölene gelenlere ve halka yemekler, çeşitli yiyecek ikramları da sunulurdu. Davullar ve borular eşliğinde yemek dağıtımına geçileceği konusunda haber verilirdi. Halk oradaki görevli tulumbacılar tarafından sıraya sokularak yemek kuyruğuna girerdi. Bu yemeklerden bazılarını yine sayacak olursak; kızarmış koyun eti, pirinç pilavı ve muhallebi şeklinde sıralanabilirdi.
1719 yılında yazının başında da bahsettiğimiz şekilde III. Ahmed’in oğlu için tertip ettiği bu sünnet şöleninde aslında başlangıçta her şey normal şeklinde gözüküyordu. Ancak şenliğin ilk gününün bitmesine yakın öyle sıra dışı bir olay oldu ki, o gün diğer günlerde yapılan şenlikleri unutturabilecek düzeydeydi. İnsanlar denizin üstünde suların bir anda köpürdüğünü, sonrasında ise suyun üstünde bir an da timsah görünümünde 15 m’lik bir cismin ortaya çıktığını görünce hayretler içerisinde kaldılar.
Bu cisim ve timsaha benzer araç, suyun içine dalıp çıkıyor; görenleri şaşkına çeviriyordu. Timsah şeklindeki cisim padişahın önüne geldiğinde de ağzını açtı ve içinden insanların tuhaf bakışları arasında Mimar İbrahim Efendi çıktı. Evet bu cisim Mimar İbrahim Efendi tarafından tasarlanıp yapılan, 4-5 kişiyi barındırma mevcuduna sahip, içindekilerle suyun içerisinde saatlerce kalabilme özelliğine sahip bir denizaltıydı.
Yıllar 1719 yılını gösterdiğinde Tahtalbahir olarak isimlendirilen bu cisim dünyanın ilk denizaltısı olarak adını tarihe altın harflerle yazdırıyordu. Ağız kısmı tarafından birleştirilmiş kayıklardan oluşan bu denizaltı, su almaması için özel katranlarla kaplanmıştı. Suyun içine dalıp çıkmasını sağlayan mekanizma ise halatlar aracılığıyla tekneye bağlanan ağırlıkların bırakılıp, tekrar çekilmesiyle sağlanıyordu. Bu cismin ve denizaltının dış tarafında ise yelpazeye benzer uçlar, su altındakilerin rahat nefes alıp vermesini sağlamak amacıyla kurulmuş havalandırma sistemiydi.
Dünyanın ilk denizaltısı’ndan bir görünüm:
Dünya tarihine geçen Mimar İbrahim Efendi, bu sistemin su yüzeyindeyken daha kötü gözükmesini önlemek için dışarıda bulunan uçlarının gövdeye konan kuş görünümü almasını sağlamıştı. Kaynak olarak Seyyid Vehbi‘nin Sürname-i Hümayun‘da anlattığı bu müthiş yapıt, bize dünya tarihinin ilk denizaltısının Osmanlılar tarafından başarıyla icat edildiğini gösteriyordu. Yeryüzünün ilk denizaltısı olma özelliğini bulunduran Tahtelbahir, medeniyet ve bilim konusunda Türklerin batıdan çok zaman önce neler yapabildiğini göstermesi açısından önemlidir.
Bu buluştan yaklaşık bir asır sonra dünya tarihinde yine bir ilke vesile olacak yeryüzünün ilk torpil atabilen denizaltısı da Sultan II. Abdulhamid’in emriyle 6 Eylül 1886’da suya indirilecek ve bu denizaltı da dünya tarihinin ilk savaşçı denizaltısı özelliğiyle tarihteki yerini alacaktır.
Dünyadaki İlk Denizaltı Tahtelbahir
Video Kaynağı: TRT